nagroda honorowa —
prof. Jan Ekier
Ur. 29 sierpnia 1913, wybitny chopinolog, znakomity pianista, pedagog i kompozytor. Pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych: jego ojciec był kompozytorem muzyki tanecznej i teatralnej, a siostra – pianistką. Początkowo uczył się gry na fortepianie prywatnie u Olgi Stolfowej, a następnie pod kierunkiem tej samej nauczycielki w Szkole Muzycznej im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie. Uczęszczał także na lekcje kompozycji do księdza Bernardina Rizziego. W latach 1932-1934 studiował muzykologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie u Zdzisława Jachimeckiego. W latach 1934-39 kontynuował studia w Konserwatorium Warszawskim na dwóch kierunkach: fortepianu u prof. Zbigniewa Drzewieckiego i kompozycji – u prof. Kazimierza Sikorskiego. Podczas wojny, w latach 1940-41 uczył się gry na organach pod kierunkiem prof. Bronisława Rutkowskiego.
W 1937 roku zdobył VIII nagrodę na III Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Od tego czasu wielokrotnie koncertował w kraju i za granicą. W czasie okupacji niemieckiej brał udział na tajnych koncertach i zakonspirowanych imprezach patriotycznych. Po zakończeniu wojny występował we wszystkich filharmoniach w Polsce, a także w wielu krajach Europy, Ameryce Południowej i Japonii. Kilkakrotnie jako solista towarzyszył Orkiestrze Filharmonii Narodowej w Warszawie w zagranicznych tournées. Wsławił się wybitnymi interpretacjami m.in. obu koncertów fortepianowych i utworów solowych Fryderyka Chopina, IV Symfonii koncertującej na fortepian z orkiestrą Karola Szymanowskiego, czy III Koncertu C-dur Siergieja Prokofiewa oraz koncertów Johanna Sebastiana Bacha.
Działalność pedagogiczną rozpoczął w 1933 roku, ucząc solfeżu w Szkole Muzycznej im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie. Po wojnie poświęcił się kształceniu pianistów: w latach 1946-47 uczył w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Lublinie, w latach 1947-48 w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Sopocie, pełniąc tam funkcję rektora. W 1953 roku został profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie, gdzie w latach 1964-72 i od 1974 aż do przejścia na emeryturę w 2000 roku był kierownikiem I Katedry Fortepianu. Prowadził mistrzowskie kursy interpretacji w Niemczech, Francji, Włoszech, Holandii, Brazylii, Japonii i Chinach. Wielokrotnie zasiadał w jury międzynarodowych konkursów pianistycznych w wielu krajach, w tym również kolejnych dziesięciu edycji Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie (począwszy od 1949 roku, w latach 1985, 1990, 1995 jako przewodniczący, a w 2000, 2005 i 2010 roku – jako honorowy przewodniczący).
Jego spuścizna kompozytorska obejmuje balety, utwory orkiestrowe, kameralne, fortepianowe, wokalne oraz muzykę filmową.
Działalność edytorską rozpoczął pracą w Polskim Wydawnictwie Muzycznym. Od 1959 roku jest redaktorem Naczelnym wielotomowego Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina, wydawnictwa, które zrewolucjonizowało edytorstwo muzyczne w Polsce i jest dziś uznawane za dzieło pomnikowe. Jest to pierwsze w świecie źródłowo-krytyczne wydanie kompletu dzieł Fryderyka Chopina, redagowane na podstawie wszystkich dostępnych źródeł przy użyciu najnowocześniejszych metod naukowych. Przedstawia całą zachowaną twórczość Chopina w jej autentycznym kształcie. Powołana z początkiem 1998 roku Fundacja Wydania Narodowego (WN) Dzieł Fryderyka Chopina ma na celu dokończenie pracy nad Wydaniem Narodowym. Tematyce chopinowskiej prof. Ekier poświęcił także szereg publikacji.
Jest laureatem wielu nagród. W 1950 roku otrzymał Nagrodę Państwową I stopnia za przygotowanie polskiej ekipy do IV Konkursu Chopinowskiego, w 1964 i 1974 – Nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki, w 1952 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, w 1955 – Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem X-lecia, a w roku 1960 – orderem Sztandaru Pracy II klasy. W 1995 Akademia Muzyczna w Warszawie nadała mu tytuł doktora honoris causa. W 1998 roku został laureatem pierwszej edycji Nagrody Chopinowskiej, przyznawanej przez Międzynarodową Fundację im. F. Chopina: za wybitne osiągnięcia artystyczne i naukowe ze szczególnym uwzględnieniem Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina. W 2004 roku otrzymał specjalną Nagrodę Ministra Kultury Rzeczypospolitej Polskiej, przyznaną – po raz pierwszy – w uznaniu wybitnych zasług dla zachowania i popularyzacji dziedzictwa Fryderyka Chopina, w szczególności za pomnikową edycję Wydania Narodowego Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina, przywracającą kulturze Europy sztukę wielkiego polskiego kompozytora w kształcie najbliższym jej historycznemu pierwowzorowi. Ponadto za wybitne zasługi dla kultury polskiej został w 2010 roku odznaczony Orderem Orła Białego, a w roku 2013 otrzymał nagrodę Złotego Fryderyka za całokształt osiągnięć artystycznych.
W 2013 roku prof. Jan Ekier obchodził 100. urodziny.
powrót drukuj